Hàng ngày cơ thể chúng ta phải được cung
cấp đầy đủ 13 chất dinh dưỡng gọi là vitamin, trong đó có vitamin C
(axit ascorbic). Không như hầu hết các loài động vật khác, cơ thể con
người không thể tự sản xuất vitamin C. Thiếu hụt vitamin C đưa đến bệnh
scorbut với triệu chứng kinh điển: chảy máu nướu răng, chậm lành vết
thương, có các vết thâm tím rộng trên da (dân gian thường gọi là “vết ma
cắn”), cơ thể dễ bị nhiễm trùng. Nhưng nếu thừa vitamin C thì sao?
Vitamin
C có nhiều trong các loại rau xanh như bông cải xanh, cà chua, trong
các loại nước quả tươi như cam, chanh, quýt, bưởi… Chức năng chủ yếu của
vitamin C là giúp sản xuất collagen, một protein chính của cơ thể (vì
vậy có ảnh hưởng đến làn da), tham gia sản xuất một số chất dẫn truyền
thần kinh và hormon, giúp hấp thụ và sử dụng các yếu tố dinh dưỡng khác.
Vitamin C cũng là chất chống oxy hoá rất quan trọng (bên cạnh vitamin
E, bêta-caroten và chất khoáng selen).
Hiện
nay, vitamin C được bày bán dưới dạng thuốc và thực phẩm chức năng.
Nhiều người thấy vitamin C được bán như thực phẩm chức năng cứ nghĩ đây
là loại dùng tuỳ tiện mà không có hại. Cần lưu ý, không được lạm dụng
vitamin này quá nhiều vì nhu cầu khuyến cáo cung cấp vitamin C hàng ngày
cho cơ thể chỉ là 60mg (viên vitamin C 1g là quá nhiều). Dùng vitamin C
liều cao (quá 1g/ngày) có nguy cơ bị tiêu chảy, loét đường tiêu hoá
(nếu uống vào lúc bụng trống), sỏi thận oxalat (do dehydroascorbic
chuyển thành axít oxalic tạo sỏi), tiêu chảy, rối loạn tiêu hoá, giảm độ
bền hồng cầu.
Lưu ý về vitamin C dạng sủi
Một
dạng thuốc đang được dùng khá nhiều hiện nay là viên thuốc sủi bọt, còn
gọi tắt là viên sủi bởi khi được thả vào nước sẽ sủi bọt mạnh, khí
thoát ra làm cho viên tan vỡ, tan trong nước hoàn toàn tạo thành dung
dịch dễ uống. Viên sủi bọt C thông dụng hiện nay chứa 1g (tức 1.000mg)
vitamin C, hơn 16 lần nhu cầu khuyến cáo hàng ngày. Chỉ một số trường
hợp thiếu vitamin đến độ ở tình trạng gọi là bệnh lý, khi ấy mới dùng
vitamin liều cao (gọi là liều điều trị). Vitamin C cũng thế. Việc dùng
vitamin C liều cao để trị cảm cúm hiện vẫn còn gây tranh cãi, trong khi
dùng quá 1g mỗi ngày rất dễ bị các tác dụng phụ như đã nói.
Dùng
vitamin C liều cao (quá 1g/ngày) có nguy cơ bị tiêu chảy, loét đường
tiêu hoá, sỏi thận oxalat, tiêu chảy, rối loạn tiêu hoá, giảm độ bền
hồng cầu…
Cũng cần nhắc lại là những
người bị tăng huyết áp tuyệt đối không dùng thuốc dạng sủi bọt nói
chung, trong đó có viên C sủi. Bởi có một số người phải kiêng muối, tức
không được ăn mặn, như người bị bệnh tăng huyết áp chẳng hạn. Thực chất
của kiêng muối chính là kiêng natri (muối ăn là natri clorid), trong khi
bất cứ thuốc sủi bọt nào cũng chứa natri (nhằm phản ứng với axít citric
có trong viên thuốc để gặp nước sẽ sủi bọt). Nếu người bị tăng huyết áp
đang điều trị mà ăn nhiều muối hoặc dùng chất có nhiều natri thì huyết
áp sẽ tăng vọt.
Tiêm vitamin C cho đẹp da: đừng!
Phụ
nữ muốn có được làn da tươi tắn mịn màng, vóc dáng khoẻ khoắn chắc chắn
phải có chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng dưỡng chất, bên cạnh chế
độ nghỉ ngơi và vận động thích hợp. Không thể có làn da đẹp nếu người
phụ nữ hàng ngày không ăn uống để được cung cấp đầy đủ và có tỷ lệ cân
bằng năm chất dinh dưỡng: chất đạm, chất đường bột, chất béo, vitamin và
chất khoáng. Riêng vitamin với vai trò xúc tác các hệ thống enzyme,
thúc đẩy quá trình chuyển hoá các dưỡng chất khác, đặc biệt chống oxy
hoá ngăn ngừa lão hoá, được xem có vai trò sinh học chủ yếu giúp làn da
tươi tắn mịn màng.
Tuy nhiên, không
ít người không xem nguồn thực phẩm, đặc biệt các loại rau quả trái cây,
là nguồn thiên nhiên dồi dào và an toàn giúp bổ sung vitamin mà chỉ
chuộng dùng thuốc. Có người, kể cả một số nhà điều trị, không dùng
vitamin dạng thuốc uống mà lại dùng dạng tiêm chích. Như có nhiều người
tự ý dùng Laroscorbine (vitamin C dạng tiêm) hoặc dùng các chế phẩm tiêm
chích chứa vitamin C kết hợp với các chất khác như glutathione, axít
alpha lipoic (ALA), collagen (như chế phẩm có tên Biome G Alpha, Aqua
skin EGF-Whitening…) với lý do duy nhất là làm “trắng da, đẹp da”!
Hiện
nay vẫn chưa có nghiên cứu khoa học kiểm chứng sự kết hợp dùng tiêm
tĩnh mạch hay tiêm bắp các chế phẩm vừa kể có hay không tác dụng trắng
da, đẹp da. Nếu phân tích kỹ việc dùng vitamin hay dùng các chế phẩm kết
hợp tiêm tĩnh mạch, ta thấy chỉ chuốc lấy sự nguy hiểm hơn là đạt một
lợi ích nào đó về mặt sức khoẻ. Nên lưu ý, nếu tiêm chích không vô trùng
thì có nguy cơ bị nhiễm trùng rất nguy hiểm, như bị ápxe, nhiễm HIV,
nhiễm viêm gan siêu vi B, C… Đặc biệt, dùng thuốc tiêm dễ gây phản ứng
toàn thân (sốc phản vệ) ngay tại chỗ khi cơ thể không dung nạp thuốc.
Nên lưu ý vitamin C, ALA, glutathione, collagen khi tiêm, đặc biệt là
tiêm tĩnh mạch đều có nguy cơ gây sốc phản vệ dẫn đến chết người.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét